Wereld Veganisme Dag
Vandaag is het Wereld Veganisme Dag, een mooi moment om stil te staan bij de vele voordelen van een veganistische leefstijl.
Wat is veganisme?
Veganisme is een levensstijl waarbij iemand ervoor kiest om het gebruik van dieren en dierlijke producten zoveel mogelijk te vermijden. Dat betekent dat veganisten geen voedingsmiddelen eten die van dieren afkomstig zijn, zoals vlees, vis, eieren en zuivel. Ook vermijden ze dierlijke ingrediënten zoals honing, leer, wol of dierlijke lijm, en producten die op dieren zijn getest.
Sommige mensen passen dit vooral toe in hun eetpatroon, terwijl anderen ervoor kiezen om het in hun hele levenswijze te integreren, van kleding tot cosmetica en huishoudproducten.
Waarom kiezen mensen voor veganisme?
De motivatie om veganistisch te leven verschilt per persoon. Voor de een draait het om dierenwelzijn, voor de ander om duurzaamheid, het klimaat of de eigen gezondheid. Hoe dan ook: de voordelen van een plantaardige leefstijl zijn groot. Hieronder lichten we enkele belangrijke redenen uit om (vaker) voor een plantaardig dieet te kiezen.
Duurzaamheid en milieu
Wereldwijd wordt ongeveer 70% van alle landbouwgrond gebruikt voor de veehouderij (weidegrond en veevoer), terwijl deze sector slechts 18% van de wereldwijde calorie inname en 37% van de eiwitinname levert. De productie van dierlijke producten is dus zeer grondintensief: voor één kilo rundvlees is gemiddeld 20 tot 30 keer meer land nodig dan voor één kilo peulvruchten of granen.
Er wordt niet alleen veel meer land gebruikt voor de productie van dierlijke producten maar ook water. Voor één kilo rundvlees is gemiddeld 15.000 liter water nodig.
Daarnaast stoot de veehouderij veel broeikasgassen uit. Naar schatting is de sector verantwoordelijk voor ongeveer 14,5% van de wereldwijde CO₂-equivalent uitstoot, dat is meer dan de volledige transportsector samen. Een verschuiving naar meer plantaardige voeding kan dus een grote bijdrage leveren aan het beperken van klimaatverandering.
Ongeveer 80% van alle soja wereldwijd wordt verbouwd als veevoer, niet voor directe menselijke consumptie. Dit leidt tot grootschalige ontbossing in gebieden zoals het Amazonegebied. Minder dierlijke consumptie betekent dus ook minder druk op ecosystemen en meer ruimte voor biodiversiteit.
Dierenwelzijn
Niet alleen de impact op de aarde, ook het leven van de dieren zelf laat te wensen over. In Nederland worden dagelijks ongeveer 1,7 tot 1,8 miljoen dieren geslacht, dat zijn gemiddeld ruim 1.000 dieren per minuut.
De meeste van deze dieren leven hun hele leven in intensieve veehouderij, met weinig ruimte om natuurlijk gedrag te vertonen. Ze worden vaak gehouden in stressvolle omstandigheden, met beperkte bewegingsvrijheid, kunstmatige verlichting en onnatuurlijke voeding. Dit leidt regelmatig tot verwondingen, stress en ziektes.
Door te kiezen voor plantaardige alternatieven, draag je direct bij aan minder dierenleed en een meer diervriendelijke voedselketen.
Gezondheid en eiwittransitie
Een goed samengesteld plantaardig dieet kan alle benodigde voedingsstoffen bevatten en wordt door gezondheidsorganisaties, zoals het Voedingscentrum en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkend als gezond voedingspatroon.
Onderzoek laat zien dat mensen die vaker plantaardig eten doorgaans een lager risico hebben op hart- en vaatziekten, overgewicht, diabetes type 2 en bepaalde vormen van kanker.
Plantaardige eiwitbronnen zoals peulvruchten, tofu, noten en volkoren granen leveren bovendien vezels, antioxidanten en onverzadigde vetten. Stoffen die bijdragen aan een betere gezondheid.
Deze verschuiving naar plantaardige eiwitten wordt ook wel de eiwittransitie genoemd. In Nederland en Europa is dit een belangrijk thema binnen het klimaat en voedselbeleid: het doel is om de verhouding tussen dierlijke en plantaardige eiwitten te verschuiven van 60/40 naar 40/60 in 2030.
Een stap in de goede richting
Wereld Veganisme Dag is een moment om stil te staan bij de keuzes die we dagelijks maken op ons bord en daarbuiten. Of je nu volledig veganistisch leeft of gewoon wat vaker plantaardig eet: elke stap telt voor een gezondere planeet, beter dierenwelzijn en een duurzamere toekomst.
Auteur: Romy Stoffels
